Ogólnie rozumianym pytaniem „figura retoryczna” są zwroty językowe, których zadaniem jest nadać wypowiedzi wyrazistości, podkreślić jej emocjonalny wydźwięk, wywołać określone skojarzenia lub uatrakcyjnić przekaz. Odpowiedziami mogą być różnorodne figury stylistyczne, takie jak:
- Metafora – przenośnia, w której następuje przeniesienie znaczenia na podstawie podobieństwa lub analogii. Przykładem może być wyrażenie „żelazna dyscyplina”.
- Aluzja – nawiązanie do znanej osoby, wydarzenia, dzieła literatury czy sztuki itd., bez bezpośredniego jego wymienienia.
- Epifora – figura polegająca na powtarzaniu tego samego wyrazu lub zwrotu na końcu kolejnych zdaniach lub wersach.
- Anafora – powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych zdaniach, fraz lub wersów w utworze.
- Ironia – wyrażanie poglądów poprzez przeciwstawienie dosłownego znaczenia słów intencji mówiącego.
- Elipsa – pominięcie w zdaniu słowa lub kilku słów, które z kontekstu jest zrozumiałe.
- Hiperbola – celowe przesadnienie w celu uzyskania określonego efektu.
- Eufemizm – używanie słów lub zwrotów o łagodniejszym zabarwieniu w celu zastąpienia wyrazów mogących kogoś urazić lub wywołać negatywne skojarzenia.
- Oksymoron – połączenie dwóch wyrażeń o przeciwnych znaczeniach w celu wywołania silnego efektu estetycznego lub podkreślenia sprzeczności.
- Paradoks – zdanie lub myśl wydająca się sprzeczna z ogólnie przyjętą logiką, której głębsza analiza ujawnia ukryte znaczenie.
Figury retoryczne są często wykorzystywane w literaturze, publicystyce, mowach i wszelkiego rodzaju tekstach perswazyjnych w celu wzmocnienia argumentacji lub nadania wypowiedzi większej siły wyrazu.
